Sıfatlar ve tamlama sistemi

sıfat cümleleri “A” harfiyle biter.

3.1) sıfattan isim, sıfat fiil yahut tamlama sistemi                                                       

Tamlama sistemini şimdi basit ölçülerle daha hızlı bir biçimde tanıyacağız. Örneğin “boyadığım duvar”, “yazdığım yazı” bir tamlamadır. “Ben duvar boyuyorum” deyince normal bir cümle kurmuş olursunuz. “boyadığım duvar” deyince o duvardan bahsetmiş olursunuz. Her zaman tipi için tanıtımları yapalım şimdi:

3.1.1) görülen, öğrenilen geçmiş zaman tipleri, geniş zaman tipleri, şimdiki zaman tipleri için:

Normal Normalin anlamı Tamlamalı Tamlamalının anlamı
Mi pinjite muro Ben duvar boyadım Mia pinjita muro Boyadığım duvar
Mi umire manjo Yemek yaparım Mia umita manjo Yapar olduğum yemek
Mi pedegore vihez Yolda koşuyorum Mia pedegita viho Koşuyor olduğum yol
Mi vidimte visto Manzara görmüştüm Mia vidita visto Görmüş olduğum manzara
Nino pinjite muro Duvar boyadık Nina pinjita muro Boyadığımız duvar
önulo umite manjo Biri yemek yaptı Önula umita manjo Birinin yaptığı yemek

Gördüğünüz üzere “-ita” tamlama yapan ektir. Bir de bunun alternatif versiyonu vardır bu da “-me” ön ekidir. “-me” ön eki ile “-ita” son eki aynı vazifeyi görür.

Normal Normalin anlamı Tamlamalı Tamlamalının anlamı
Mi pinjite muro Ben duvar boyadım Mia mepinja mur Boyadığım duvar
Mi umire manjo Yemek yaparım Mia meuma manjo Yapar olduğum yemek
Mi pedegore vihez Yolda koşuyorum Mia mepdega vih Koşuyor olduğum yol
Mi vidimte visto Manzara görmüştüm Mia mevda visto Görmüş olduğum manzara
Nino pinjite mur Duvar boyadık Nina mepinja mur Boyadığımız duvar
önula umite manjo Biri yemek yaptı önula meuma manjo Birinin yaptığı yemek

3.1.2) gelecek zaman tipleri için tamlama:

Normal Normalin anlamı Tamlamalı Tamlamalının anlamı
Mi irise lerenehek Okula gideceğim Mia irise lereneḥo Gideceğim okul
Nino eşterise farvidilo Televizyon alacağız Nina eşterise farvidilo Alacağımız televizyon
Tu legise libro Kitap okuyacaksın Tua legisea libro Okuyacağın kitap
Teho lavise kuro Araba yıkayacaklar Teha lavisea kuro Yıkayacakları araba

Görüldüğü üzere gelecek zaman eklinden sonra “-a” son eki getirilerek yapılıyor.

Alternatif versiyon: 

Normal Normalin anlamı Tamlamalı Tamlamalının anlamı
Mi irise lerenehek Okula gideceğim Mia meiriseha lereneḥo Gideceğim okul
Nino eşterise farvidilo Televizyon alacağız Nina mėşteriseha farvidilo Alacağımız televizyon
Tu legise libro Kitap okuyacaksın Tua melgiseha libro Okuyacağın kitap
Teho lavise kuro Araba yıkayacaklar Teha melviseha kuro Yıkayacakları araba

Normal versiyondan farklı olarak önüne “-me” ön eki gelir.

Bu me- ön eki fiilimsi yani ortaç yapma ekidir malumunuz üzere. Mesela yine bazı örnekler verelim daha iyi kavrama için:

Segati=seçilmek Mesgata=seçilmiş
Tveri=burmak Metvera=buruk
Log out of this account

Leave a Reply