Fiiller ve fiil türleri

Fiiller “i” harfi ile biter.

“i” harfi hem mastar ekidir(-mak, -mek) hem de “olmak” fiilinin kısaltılmışıdır. Örneğin: Orapko = dolap, Orapki = Dolap olmak

“i” harfi özel isimler hariç her şeyi fiil yapar.

5.2) fiil türleri

Fiiller sade(seida) ve arttırılmış(mėrtumata) olmak üzere ikiye ayrılır.

5.2.1) sade fiiller

Sade fiiller tek sessiz harfli, 2 sessiz harfli, 3 sessiz harfli, 4 sessiz harfli olabilir genellikle 2 ve 3 sessiz harfli sade fiiller çoğunluktadır.

1 sessiz harfli fiiller 2 sessiz harfli fiiller
Lai Yok olmak Ridi Gülmek
Ami sevmek Veni Gelmek
Asi Az olmak İri Gitmek
Ebai Ayırmak Şaki Kesmek
Edi Yavru olmak Remi Atmak
Udi duymamak Aperi açmak
3 sessiz harfli fiiller 4 sessiz harf ve üzeri
Manji Yemek Trinki içmek
Sejeni sıvamak Skadali tüymek
Serpi serpmek Spruhi süpürmek
Hedri Hatırlamak Konservi saklamak
Solvi çözmek Kensansi Gemiye binmek
Steri çelmek Kompreni anlamak

5.2.2) arttırılmış (mėrtumato) fiiller

Arttırılmış fiillerde fiillere ekler ve vezinler gelerek yeni bir kalıp oluşur. Fiile tek bir ek gelebilir yahut 2 ek üst üste gelebilir. Örneklere geçelim

1 sessiz harfli köklere 2 sessiz harfli köklere
Laumi Yok etmek Terdi Güldürmek
Amumi sevdirmek Terdati Güldürülmek
Amumati sevdirilmek İrati Gidilmek
Ebaumi ayırtmak Airati gidilmemek
Udati duyulmamak Remati Atılmak
Ebaumati ayırtılmak Remeşi atışmak
3 sessiz harfli köklere 4 sessiz harf ve üzeri köklere
Muniji Yenilmek Trinkati içilmek
Tesjeni sıvatmak Spruhati Süpürülmek
Serpeşumi serpiştirmek Konservati saklanmak
Hudiri Hatırlanmak Konservi saklamak
Solvati Çözülmek Komprenumi anlatmak
Stereşi çelişmek Kompreneşati anlaşılmak
Log out of this account

Leave a Reply