Gün: 8 Ekim 2022

alternatif sayılar nasıl kullanılır?

Category : Dil bilgisi

Evvela bu yazıdaki 0-100 arası nomuli sayıları görmüşsünüzdür 2 farklı sayı sistemi var normal sayılar ve alternatifleri. ikisi de aynı işlevi görüyor mu? görüyor. peki alternatifler normallere göre nasıl kullanım farkları içerir. bunu bi anlayalım;

– normal sayılar (öno, deo, trio, quatro…) birleşik halde harf düşmesine uğrayabilir mesela 34 derken “triosquatro” demek gibi. trioso+quatro kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur ve birleşik kelime olunca sondan önceki kelimenin sonundaki -o harfi düşmüştür. evet nomuli kurallarına göre “triosaquatro” da denebilirdi lakin demiyoruz bildiğiniz üzere. alternatif sayılardaysa kökten sonraki ek düşmez ki görüyorsunuz zaten mo=beş demek mavo=elli demek. 53 demek için mavaho demeliyiz. bu konuda sadece 1000 ve fazlası olan sayılarda yani milyar, trilyon, katrilyon gibi sayılarda -a kullanmak gerekmez çünkü bin demek için alternatif sayılarda “höo” yani üç sıfır sıfır demeliyiz mesela 1453 demek için “hölavaṿavafo[hölavavhavafo]” demeliyiz höalavaṿavafo değil. 2000 demek içinse fahöo deriz. 2+1000 yani.
– normal sayılarda sıra sayı son eki -ra son ekidir alternatif sayılarda -a son ekidir.
– alternatif sayılar kelimelerle birleşebilir. misal “bir dil” derken jimo diyebiliriz yani “jo” ve “imo” kelimeleri birleşerek yeni bir kelime oluşturabilir ve bu yeni kelime sayılır. hatta buna ölçü bile uygulanabilir jaîmo=bir dil bilen kelimesi oluşabilir.